Benim SınıfımBENİM SINIF REHBER ÖĞRETMENİM, BENİM SINIFIM
Cemile ÇAKIR
Fen ve Teknoloji Öğretmeni
Ali Şuuri İlköğretim Okulu
Balıkesir/ Merkez
ÖZET
İlköğretim yönetmeliğine göre sınıf rehber öğretmenin görevlerini uygulamanın yanında tarafımdan yapılan çalışmaları paylaşmak istiyorum. Günümüzde yaşanan toplum ve öğrenci sorunlarının çok fazla artmakta olması böyle bir çalışma yapmaya olan ihtiyacımın nedenidir. Yapılan çalışmada, veli ve öğrencilere uygulanan memnuniyet anketleri sonuçlarına göre ihtiyaç duyulan hizmetler belirlendi ve üç yıllık sınıf öğretmenliği programı hazırlanıp uygulandı. Burada programımın en temelinde yer alan unsur veli eğitimidir. “Öğrenci başarısının artmasında, katılımında, Güdülenme, Kendine güven, davranışların olumlu yönde kazanılmasında, üst zihinsel ve bilişsel becerilerinin artmasında öğretmen – veli işbirliği çok önemlidir. Ayrıca çocukların okul ve öğretmenlere ilişkin olumlu tutumlar geliştirmesinde de aile katılımı temel bir araçtır” (Burns, 1993,9’ ten aktaran ; Pehlivan, 2000, 110).
Uygulanan etkinliklerle öğrenciler’de hedeflenen ve elde edilen davranışlar şöyle sıralanabilir; Okula ve çevreye etkin olarak uyum sağlamaları, potansiyellerini tam olarak kullanıp eğitsel başarılarını artırmaları, kendilerini tanımaları, kabul etmeleri ve geliştirmeleri, başkalarını anlamaları, kabul etmeleri ve kişiler arası etkileşim becerilerini geliştirmeleri, topluma karşı olumlu anlayış ve tutum geliştirmeleri, hayatını güvenli ve sağlıklı sürdürmek için olumlu tutum ve davranışlar geliştirmeleri, eğitsel ve mesleki kararları için gerekli olgunluğa ulaşmalarıdır.
Uygulanan Faaliyetler:
Bir Fincan Kahve projesi düzenlenerek 6. Sınıfta, önceden belirlenmiş programa göre her öğrencinin evine gidildi.
Veli eğitimi seminerleri düzenlendi. (Sık sık veli toplantısı düzenleyerek her toplantıda çocuk eğitimi üzerine bilgiler verildi.)
Veli kitaplığı oluşturarak, velilerin kitap okumaya özendirilmesi sağlandı. (Anne Baba Eğitimi- Kişisel Gelişim üzerine 19 kitap özenle seçerek veli kitaplığı oluşturuldu. Kitap takip defterine okunan kitaplar ve velinin okuduğu kitap hakkındaki düşüncesi kendi el yazısı ile kaydettirildi. Etkinlik sürecinde öğrencilerim aileleri için kitap alabilmek için birbirleri ile yarıştı. Kitap Günleri düzenleyerek okuduğumuz kitapları yorumladık.
Resimlerden yola çıkarak öğrencilerle öykü veya şiir yazma etkinliğini uygulandı. Uyguladığım etkinlik sayesinde öğrencilerimin iç dünyasını daha iyi tanıyabildim. (Bilim Çocuk Dergisinde düzenlenen öyküleriniz… şiirleriniz… adlı etkinlik)
Bilimsel geziler düzenlenerek öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerinin gelişmesine katkı oluşturuldu. (Uzay kampı-Ege Ü. Botanik Bahçesi ve Tabiat Tarihi Müzesi-İzmir Doğal Yaşam Alanı Parkı), Üniversite ile işbirliği içinde çalışmalar yapıldı (Genetik deneyleri, yapılan projeleri inceleme, kanser ile ilgili yapılan çalışmalar, optik- elektrik deneyleri, mikroskopta hücrelerin incelenmesi, gökyüzü gözlem şenliklerine katılım).
Öğrencilerimizle Milli Eğitim Bakanlığının düzenlemiş olduğu İntel Gelecek İçin Eğitim Projesini okul saatleri dışında yürüttük.
Okulumuzda eğitimin yarım gün olması sebebiyle pazartesi öğleden sonraları Kişisel Gelişim Sunuları ve öyküleri ile etkinlikleri yapılarak bununla öğrencilerin iç disiplinlerinin gelişmesi hedeflendi.
Yıl sonları ve başlarında aileler ile birlikte kaynaşma ve ısınma etkinlikleri düzenlendi (piknik, simit günleri, eğlence).
Çoklu Zeka Envanteri sonuçlarına göre kubaşık kümeler kurarak grup çalışmalarını işbirliği içinde yapmaları sağlandı.
3 yıl boyunca en fazla kitap okuyan öğrencilere her ay teşvik ödülleri tarafımdan verilerek okudukları kitapların analizini yapmaları için kitap özet defterleri tutturularak her ay kontrol edildi.
Sorumluluk bilincinin gelişmesi-topluluk düzeninin anlaşılması açısından her öğrenciye görevler vererek düzenli bir şekilde takibi yapıldı. (Belirli Günlerin Kutlanması ve paylaşılması, duvar panosunun hazırlanması, her öğrencinin doğum günün hatırlatılması, telefon zinciri oluşturarak takibinin yapılması gibi görevler için öğrenciler seçildi.)
SBS hazırlık için parasız kurslar düzenledik.
Öğretmenleri olarak önceden planlanan günlerde öğrencilerim ile birebir görüşmelerimde etkin dinleme yöntemi ile sorunları ile baş edebilmelerine yardımcı olmaya çalıştım.
8. sınıfta 3 yıl boyunca yapılan sosyal faaliyetlerin resimleri toparlanarak bir DVD hazırlandı ve öğrencilere kopyaları hediye edildi.
Sonuç olarak uyguladığım 3 yıllık sınıf öğretmenliği programının temeli, sınıf kültürü oluşturma - koruma ve paylaşma üzerine kurulmuştur diyebilirim..
Anahtar Kelimeler :Sevgi, Sınıf Rehber Öğretmeni, Ana Baba Eğitimi, Hoşgörü, Sınıf Kültürü, Danışman Öğretmen, Öğrenciler,
PROBLEM DURUMU
İlköğretimin ilk beş yılı, öğrencilerimiz sınıf öğretmenlerinin ilgisi-sevgisi ile ihtiyaç duydukları sevgiyi karşılayabiliyorlar. Branş öğretmenlerinin, en az yüz elli öğrencinin dersine girmeleri sebebiyle, sınıflarında bulunan öğrencilerin adlarını ancak dönem sonuna doğru ezberliyorlar. Altıncı sınıfa geçen öğrencilerin, derslerine giren öğretmenlerin sayısının artması ve ilginin de azalması durumu ile karşı karşıya kalıyorlar. Birdenbire oluşan bu farklılık, ergenlik dönemi sorunları ile de birleşince , öğrencilerin davranışlarında-birbirleri ile iletişimlerinde olumsuzlukların arttığını gözlemleniyor. Sınıflarda paylaşımın- iletişimin azalması, sınıf içi şiddetlerin artması gibi sorunlarla baş edebilmek için, danışman öğretmen – öğrenci koçluğu modellerini sınıf rehber öğretmenliği ile birleştirilmelidir.
GİRİŞ
Eğitim anlayışlarında son dönemde görülen gelişmelerle birlikte, otoriter ve güç kullanmaya dayalı eğitim metotlarının yerini, çocuk merkezli ve çocuğun bütün isteklerini yerine getirmeye dayalı bir anlayış almaya başlamıştır.(DURUKAN,2005) Bu yeni anlayışa göre aileler hayatlarını çocuklarının istekleri doğrultusunda düzenlemeye çalışmaktadırlar. Çocuklarımızın hayatına çizgi film ve oyun karakterleri olarak giren sihirli dünya; yavaş yavaş gerçek dünyanın yerini almaya başlamıştır. Giyim kuşamdan gıdaya; eğlenceden eğitime kadar her anlamda bir tüketim patlamasının yaşandığı bu dönemde, çocuklarımız her geçen gün büyüklerinin dünyasına artan bir tür memnuniyetsizlikle bakmakta, kendisine sunulanlarla asla yetinmemekte ve hep daha fazlasını istemektedir. Doğru ve yanlışın ayırt edilmesinde ise anne-babalar her geçen gün otoritelerini daha da kaybetmektedirler.
Sağlıklı bir eğitim anlayışı ise, öncelikle çocuklarımıza “koşulsuz sevgi”, “hoşgörü” ve “doğru bir disiplin anlayışı”yla yaklaşmamıza ve onlar için “etkili bir model” olmamıza bağlıdır. “Eğitim”, hayata ve topluma intibak edebilmenin ortak adıdır. Yeni doğan çocuğun beslenmeye alıştırılması, denilebilir ki, insan neslinin eğitimle tanıştığı ilk somut anlardır. Annenin güler yüzü, sevgi öpücükleri, konuşup-okşaması, sevgi göndermeleri bu eğitimin devam eden parçalarıdır. Sevgi sadece insan varlığının değil, bütün yaratılmışların ortak hamurudur. Toprakta yeşeren bir bitki, açan bir çiçek, güneşin ısı ve ışık kaynağı oluşu hep bu sevginin dışa vurumudur. O sevgi olmasa kâinat yaratılmaz; canlılar insanoğluna gıda taşımaz; kâinat insana teslim olmazdı.(ATALAY,2006)
“ Eğitim ve Sevgi” sözcükleri bir araya getirilmesi gereken en uygun iki sözcüktür. Modern eğitim olarak çağımıza damgasını vuran bütün eğitime ilişkin kuramlarda üstü kapalı olsa da aslında sevgi hep ön plandadır. Maslow, benlik kuramında insanın değerli, kendine özgü,ve iyiye yönelik bir öz bene sahip olduğunu ileri sürmektedir.(ÖZDEN,2003) Bir kişinin kendisini gerçekleştirebilmesi için sevme ve sevilme ihtiyacını mutlaka karşılaması gerekmektedir. Öğretmenler, okulun bulunduğu toplumsal çevreyi ve öğrencilerin ailelerini iyi tanımalı, onlarla iyi ilişkiler kurmalı ve disiplin sorunlarının çözümünde onlarla işbirliği yapmalıdır. Aileler, disiplin ve çocuk psikolojisi konularında belirli dönemlerde düzenlenerek seminerle bilgilendirilmelidir (Boyraz, 2007).
Ailelerin çocuklarına karşı olumsuz davranışlarının ne gibi sorunlara yol açtığı konusunda veli bilinçlendirilmeli, bu tür hareketlerin çocuğun olumsuz davranışlarını daha da artırdığı vurgulanarak ailelerin bu konuda çocuklarına daha dikkatli davranmaları sağlanmalıdır (Boyraz, 2007).
Öğrencinin olumsuz davranışında kesinlikle aile ile irtibata geçilmeli; mevcut sorunun büyüklüğüne göre, “okul-aile-öğretmen” sacayağının harekete geçirilmesi ve bu noktada önlem alınması gerekmektedir (Doğru, 2005).
Sınıfta, öğretmen-öğrenci arasında ve sınıfın diğer mensupları arasında etkili iletişim / ilişki ağının çok yönlü (sınıf panosu, sınıf gazetesi, açık oturumlar, sınıf toplantıları, sınıf gezileri, vb.) olarak geliştirmesi ile birlikte sınıfın her üyesini kapsayan “demokratik” bir sınıf yapısının tesis edilmesi. Buna dayalı olarak, “öğretmen, tüm öğrencilere eşit uzaklıkta olduğunu ve herkese eşit değer verdiğini açıkça belli etmelidir” (Arı, Üre ve Yılmaz, 2003). Bu eşitlik, ayrıca, cinsiyet, ırk ve mezhep ayrımı yapmamayı da içermelidir.
BULGULAR VE YORUMLAR
1-Bir Fincan Kahve projesi düzenlenerek 6. Sınıfta, önceden belirlenmiş programa göre her öğrencinin evine gidildi. Görüşülen konular: Beslenme- Çalışma odası düzeni- etkili aile iletişimi- aile etkinlikleri- verimli ders çalışma- özel durumlar..
2-Veli eğitimi seminerleri düzenlendi. (Sık sık veli toplantısı düzenleyerek her toplantıda çocuk eğitimi üzerine bilgiler verildi.)
Sunu konularından örnekler: Çocukta yeteneklerin keşfi-çocuklarda yaratıcılığın arttırılması-etkin dinleme-ana, baba okulu-beslenme alışkanlıkları-ergenlik dönemi ve sorunları.-ergenle iletişim-aile modelleri ve çocuk üzerinde etkisi-sınav kaygısı-sevgi ve hoşgörü-kardeş kıskançlığı- aile içi etkili iletişim becerileri-beden dili-okuma alışkanlıkları…
3-Veli kitaplığı oluşturarak, velilerin kitap okumaya özendirilmesi sağlandı. (Anne Baba Eğitimi- Kişisel Gelişim üzerine 19 kitap özenle seçilerek veli kitaplığı oluşturuldu. Sınıf veli kitaplığında olan kitapların isimleri: Rehber Anne Babalar, Ergenlik Sorunları,Çocukta Dış Disiplin Mi? İç Disiplin Mi?,Etkili Anne Baba Eğitiminde Uygulamalar, Çocuk Eğitimi El Kitabı,SOS Ana Babalar Yardım,5 Sevgi Dili,Anne Baba Olma Sanatı, Olumlu Sözcükler Etkili Sonuçlar,Çocuğuna Sınır Koyma,Çocuklara Sınır Koyma, Anne Babaların En Çok Yaptıkları 10 Hata, Bir Anneye Mektuplar,Evimizdeki Öğretmen,Okul Çağı Çocuğu, Ana-Baba Okulu, Ana Baba Ve Çocuk,Etkili Anababa Eğitim Aile İletişim Dili,Dikkat Geliştiren Oyunlar.
Kitap takip defterine okunan kitaplar ve velinin okuduğu kitap hakkındaki düşüncesi kendi el yazısı ile kaydettirildi. Etkinlik sürecinde öğrencilerim aileleri için kitap alabilmek için birbirleri ile yarıştı. Kitap Günleri düzenleyerek okuduğumuz kitapları yorumladık.
4-Resimlerden yola çıkarak öğrencilerle öykü veya şiir yazma etkinliğini uygulandı. Uyguladığım etkinlik sayesinde öğrencilerimin iç dünyasını daha iyi tanıyabildim. (Bilim Çocuk Dergisinde düzenlenen öyküleriniz… şiirleriniz… adlı etkinlik)
5-Bilimsel geziler düzenlenerek öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerinin gelişmesine katkı oluşturuldu. (Uzay kampı-Ege Ü. Botanik Bahçesi ve Tabiat Tarihi Müzesi-İzmir Doğal Yaşam Alanı Parkı), Üniversite ile işbirliği içinde çalışmalar yapıldı (Genetik deneyleri, yapılan projeleri inceleme, kanser ile ilgili yapılan çalışmalar, optik- elektrik deneyleri, mikroskopta hücrelerin incelenmesi, gökyüzü gözlem şenliklerine katılım).
6-Öğrencilerimizle Milli Eğitim Bakanlığının düzenlemiş olduğu İntel Gelecek İçin Eğitim Projesini okul saatleri dışında yürüttük.
7-Okulumuzda eğitimin yarım gün olması sebebiyle pazartesi öğleden sonraları Kişisel Gelişim Sunuları ve öyküleri ile etkinlikleri yapılarak bununla öğrencilerin iç disiplinlerinin gelişmesi hedeflendi.
8-Yıl sonları ve başlarında aileler ile birlikte kaynaşma ve ısınma etkinlikleri düzenlendi (piknik, simit günleri, eğlence).
9-Çoklu Zeka Envanteri sonuçlarına göre kubaşık kümeler kurarak grup çalışmalarını işbirliği içinde yapmaları sağlandı.
10-3 yıl boyunca en fazla kitap okuyan öğrencilere her ay teşvik ödülleri tarafımdan verilerek okudukları kitapların analizini yapmaları için kitap özet defterleri tutturularak her ay kontrol edildi.
11-Sorumluluk bilincinin gelişmesi-topluluk düzeninin anlaşılması açısından her öğrenciye görevler vererek düzenli bir şekilde takibi yapıldı. (Belirli Günlerin Kutlanması ve paylaşılması, duvar panosunun hazırlanması, her öğrencinin doğum günün hatırlatılması, telefon zinciri oluşturarak takibinin yapılması gibi görevler için öğrenciler seçildi.)
12-SBS hazırlık için parasız kurslar düzenledik.
13-Öğretmenleri olarak önceden planlanan günlerde öğrencilerim ile birebir görüşmelerimde etkin dinleme yöntemi ile sorunları ile baş edebilmelerine yardımcı olmaya çalıştım.
14-8. sınıfta 3 yıl boyunca yapılan sosyal faaliyetlerin resimleri toparlanarak bir DVD hazırlandı ve öğrencilere kopyaları hediye edildi.
SONUÇ VE ÖNERİLER
Bu çalışma sürecinde velilerim-öğrencilerim aktif olarak sürece katılım gösterdiler. Sınıf içi paylaşım, etkili iletişim, akran öğrenmesi, veliler arası iletişimin olumlu yönde arttığını gözlemledim . Sonuç olarak uyguladığım 3 yıllık sınıf öğretmenliği programının temeli, sınıf kültürü oluşturma - koruma ve paylaşma üzerine kurulmuştur diyebilirim. Öğrencilerimde; Hazırcılıktan kurtulup kendi sorumluluklarını tanıma, Kendilerini fark etme, Güçlü ve zayıf noktalarını görme, Yaşama uyum sağlayacak beceriler kazanma ,Sorunlarıyla başa çıkmayı öğrenme becerileri gelişti. Sınıfa sonradan gelen, okulda uyumsuz diye gösterilen öğrencilerimin mezun oldukları zaman, örnek öğrenci olarak gösterilmesi şeklinde yer değiştirmiştir.
KAYNAKÇA
Arı,R., Üre, Ö. ve Yılmaz, H. 2003. Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi. Konya: Mikro Yayınları.
Boyraz, A. 2007. “İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Sınıfta Karşılaştıkları Disiplin Sorunları (Kırıkkale İli Örneği)”. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
Doğru, Ç. T. 2005. “Okul-Öğretmen-Aile İşbirliğinin Sınıf Yönetimine Etkisi”. Zonguldak: Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
Türnüklü, A. 1999. “Classroom Management in Turkish and English Primary Classrooms”. Leicester: University of Leicester School of Education (Yayımlanmamış Doktora Tezi ).
Demirbulak, D. http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/146/demirbulak.htmÇankaya Üniversitesi
ÖZDEN,Yüksel.”Öğrenme ve Öğretme”.Pagema yayıncılık,Ankara,2003
2.DURUKAN,Haydar.”Sınıf Yönetimi”.Lisans Yayıncılık,İstanbul,2005 3.YÖRÜKOĞLU,Atalay.”Değişen Toplumda Aile ve Çocuk”.Özgür Yayınları,İstanbul,2000 4.KESKİN,Fatma.”Eğitimde Sevgi Temel Prensip Olmalıdır.Vuslat Dergisi,Sayı:34 |
|
